De bouw van een scratch build kolenbunker
Foto: Tim Green
Nu er weer tijd is om diverse projecten op te pakken, heb ik de kolenbunker die al enige tijd in aanbouw stond,eindelijk eens afgebouwd.
Een bouwproject bedoeld voor mijn werkend museum diorama, waarbij de Britse spoorwegen een belangrijke rol gaan krijgen.
Indien je aan Groot-Brittanië denkt, dan is stoom direct een groot onderwerp.
Locomotieven, maar ook de fraaie traction engines.
Die komen natuurlijk ook in een werkend museum en hebben kolen nodig.
Kolenbunkers waren er volop bij de spoorwegen in Engeland. ieder depot en elke onderhoudswerkplaats had de mogelijkheid om kolen en water in te nemen.
Voorbeelden zijn er dan gelukkig meer dan genoeg.
Veelal werden de bunkers opgebouwd met het gebruik van oude spoorbielzen die verticaal in de grond werden geplaatst om vierkante bunkers te vormen.
Er bestaan ook houten kolenbunkers die op andere manieren gebouwd waren. Juist die laatste vormde de inspiratie voor mijn kolenbunker.
Er zijn kant-en-klaar modellen te koop en ook plastic kits van deze kolenbunkers in diverse uitvoeringen.
Het leek mij leuk om dit geheel zelf te bouwen.
Omdat alles voor mijn project in schaal OO/1:76 gebouwd gaat worden heb ik eerst een tekening gemaakt om wat duidelijkheid in de verhoudingen te krijgen.
Het bouwmateriaal heb ik eenvoudig gehouden.
Roerhoutjes van een bekende supermarkt.
In een klein verstekbakje heb ik de benodigde latjes op de juiste maat gezaagd.
Voor het fijne zaagwerk heb ik gebruik gemaakt van een Xacto modelbouwzaag.
Na al dat zaagwerk begint de pret met het samenbouwen van de verschillende delen.
Drie korte wandjes die haaks op de, lange, achterwand komen te staan.
Voor het verlijmen heb ik gewoon witte PVA (houtlijm) gebruikt en dat werkt prima.
Voor de ondergrond heb ik een rechthoek uit stevig karton gesneden en daarop een print verlijmd uit het assortiment van Scalescenes.
Dan is het zaak om alles netjes recht en haaks te verlijmen op de ondergrond.
Ook hier heb ik weer de PVA houtlijm gebruikt.
Daarna zorgvuldig laten drogen, meestal is 24 uur droogtijd prima.
Aansluitend heb ik al het houtwerk geschilderd in een basis houtkleur.
Na droging hiervan heb ik een eerste vervuiling met pastelpoeders aangebracht.
Hiermee wordt het kolengehalte al wat realistischer.
Nu is de basis gereed en kan de volgende stap gezet worden.
Het vullen van de bunkers met kolen.
Bij het kijken naar foto's van de echte voorbeelden zie je dat er diverse soorten steenkool in de bunkers liggen. Verschil in maat en verschil in de hoeveelheid.
Tijdens een van mijn bezoeken aan de modelspoorbeurs heb ik twee verschillende soorten steenkool gekocht, onder andere voor dit project.
Een fijne korrel, merkloos, en een grove soort van het merk Noch.
Om de "berg" kolen een zo natuurlijk mogelijk uiterlijk te geven heb ik een basis gemaakt in beide bunkers als grove vorm voor de gestorte berg kolen.
Voor de fijne korrel heb ik een stukje verpakkingsmateriaal gebruikt. Een zachte goed buigbare plastic schuim mat. Omdat ik de hoek van de bunker wat hoger gevuld wil hebben is van restjes karton een verhoging gemaakt waar ik het schuimmatje op verlijmd heb en dan verder aflopend naar de rand van de bunker.
Ook dit is met witte PVA houtlijm verlijmd.
Voor de grovere steenkool heb ik een andere methode gebruikt.
Van op maat gesneden stukjes foamboard heb ik een onregelmatige ondergrond gemaakt. De bunker met de grovere soort wilde ik ook wat voller hebben.
Voor het verlijmen van de steenkool gebruikt ik dezelfde methode als bij het aanbrengen en verlijmen van ballast in de rails.
Een laagje steenkool strooien en dan met verdunde PVA houtlijm verlijmen.
De lijm heb ik aangebracht met behulp van een plastic pipet.
Dit heeft dan minimaal 24 uur droogtijd nodig voordat je verder kunt gaan met het eventueel aanbrengen van nog wat steenkool. In dit geval wel nodig omdat er nog wat hoekjes leeg waren.
De grovere steenkool is op precies dezelfde wijze aangebracht.
En dan het eindresultaat.
Hier en daar nog wat extra pastel verwering aangebracht.
De steenkool ligt er prima bij....
Ik heb het bewust als een module gebouwd om het in een later stadium aan het diorama te kunnen toevoegen op een goede plek.
Gebruikte materialen:
Roerhoutjes.
3 mm wit fotokarton.
print van scalescenes uit de wegdekset.
Aquacolor verf Revell Dark earth 36182
pastels Talens Rembrandt zwart.
steenkool fijn, merkloos op beurs gekocht.
steenkool grof, Noch nr.09202
witte pva houtlijm.
stukje verpakkingsschuim
op maat gesneden stukjes foamboard.